Bij acties in Nederland en 25 andere landen zijn de afgelopen 3 maanden 1013 money mules of geldezels aangehouden. Deze negende European Money Mule Action (EMMA) werd in samenwerking met onder andere Europol gecoördineerd. Ook in Nederland zijn geldezels geïdentificeerd en aangehouden.
Money mules, geldezels of katvangers worden door criminelen gebruikt om illegaal verkregen geld wit te wassen. De geldezels verkopen bijvoorbeeld hun pinpas en stellen die zo beschikbaar aan criminelen voor fraude. ‘Jongeren worden onder meer geronseld via misleidende advertenties op social media‘, zegt cybercrimespecialist Yoanne Spoormans. ‘De ronselaars doen voorkomen dat je zonder risico snel wat geld kan verdienen door je bankpas te verkopen. Maar wie toehapt, is strafbaar.’
Ernstige gevolgen
En dat kan grote gevolgen hebben. Zo kunnen banken de rekening van money mules blokkeren en hen op een waarschuwingslijst laten zetten. Daardoor kunnen zij geen nieuwe rekening meer afsluiten. Verder kunnen geldezels aansprakelijk worden gesteld voor de schade die slachtoffers hebben geleden. Dat gaat vaak over duizenden euro’s. Ook kunnen money mules strafrechtelijk worden vervolgd. Dan krijgen ze vaak een strafblad. ‘Dat kan een obstakel zijn bij een eventuele aanvraag voor een visum’, waarschuwt Spoormans. ‘Reizen, studeren of werken in een ander land kan daardoor een probleem worden.’ Ook kan het zijn dat geldezels geen verklaring omtrent gedrag (VOG) krijgen en dat ze door de bank als fraudeur worden aangemerkt.
‘Sta dus nooit je bankpas af en geef nooit iemand toegang tot jouw rekening’, benadrukt Spoormans. ‘Ook niet als zo iemand betrouwbaar lijkt en vriendelijk overkomt. De enige reden dat iemand je rekening nodig heeft, is voor criminele activiteiten. Realiseer je dat het geld in veel gevallen van oudere mensen komt die op een doortrapte manier worden opgelicht. Daar werk je aan mee als je je pas afgeeft.’
Speerpunt van de politie
Ook in Nederland zijn van september tot en met november meerdere money mules geïdentificeerd tijdens acties en strafrechtelijke onderzoeken. De aanpak van geldezels beperkt zich niet tot die drie maanden. De politie heeft een landelijke aanpak tegen gedigitaliseerde criminaliteit, die ook op geldezels en de netwerken daarachter is gericht..
Pakkans groot
Bij vrijwel alle vormen van online fraude gebruiken de daders bankrekeningen van anderen. Zo blijven de criminelen zelf uit het zicht van politie en justitie. Maar de pakkans voor de geldezels is groot, omdat zij eenvoudig zijn op te sporen via hun bankrekening. ‘De money mules draaien op voor de schade, de criminelen zelf blijven buiten schot‘, zegt Spoormans. ‘Met de aanpak van geldezels verstoren we het criminele proces en kunnen de daders die erachter zitten het geld moeilijker wegsluizen. De geldezels kunnen waardevolle informatie geven over die personen en over de werkwijze. Zo komen de criminelen in beeld en voorkomen we meer slachtoffers van gedigitaliseerde criminaliteit.’