Deze week was in het nieuws dat het nieuwe medicijn Lecanemab tegen de ziekte van Alzheimer is goedgekeurd in Amerika. In meerdere grootschalige onderzoeken is aangetoond dat het middel de ziekte van Alzheimer iets kan vertragen. Artsen twijfelen echter over hoeveel dit betekent voor het dagelijks leven van de patiënt en hun omgeving. Ook kan het medicijn tot ernstige bijwerken leiden. Toelating op de Nederlandse markt is daardoor nog erg onzeker, op zijn vroegst zal dit in 2025 plaatsvinden.
Wetenschappelijk gezien is de ontwikkeling van Lecanemab een zeer belangrijke stap in alzheimeronderzoek. Voor het eerst is in meerdere grote onderzoeken aangetoond dat een medicijn echt kan ingrijpen op het ziekteproces van de ziekte van Alzheimer. Op dit moment zijn er alleen symptoombestrijders beschikbaar in Nederland, die de ziekteprocessen niet beïnvloeden. De resultaten van Lecanemab geven onderzoekers en farmaceuten wereldwijd hoop.
Wat heeft de patiënt aan dit medicijn?
‘De onderzoeken laten na 18 maanden gebruik van het medicijn een bescheiden effect zien op cognitieve testen. De deelnemers gingen door het medicijn iets minder snel achteruit. Verschillende artsen en onderzoekers vragen zich af of de patiënten en hun omgeving dit kleine verschil zullen merken in het dagelijks leven. Daarnaast is het middel lang niet voor iedereen geschikt, de patiënten moeten relatief jong zijn en in een vroeg stadium van de ziekte zitten. De hoop is dat langduriger gebruik van Lecanemab voor grotere effecten gaat zorgen. Vervolgonderzoek van 4 jaar moet dat uitwijzen,’ zegt Dinant Bekkenkamp, Teamleider Wetenschappelijk Onderzoek, Alzheimer Nederland
Serieuze bijwerkingen
Bekkenkamp: “Net als ieder medicijn heeft Lecanemab ook bijwerkingen. De meeste zijn mild, zoals koortsachtige verschijnselen of hoofdpijn. Maar sommige mensen lieten ook ernstige bijwerkingen zien door het medicijn, zoals hersenbloedingen. De bijwerkingen zijn dan ook een belangrijk thema van het vervolgonderzoek.”
Niet voor 2025 in Nederland
Voor de toelating van Lecanemab in Nederland moet het eerst goedgekeurd worden door de Europese medicijnautoriteit (EMA). Naar verwachting zal producent Eisay in het voorjaar van 2023 deze aanvraag voor Lecanemab indienen. Na een eventuele goedkeuring door de EMA, volgen er nog meer procedures. Zo moet het Zorginstituut kijken naar de meerwaarde voor de patiënt en of de kosten opwegen tegen de gezondheidswinst. Ook moeten artsen richtlijnen opstellen en moeten er afspraken over de prijs komen. In Amerika lopen de kosten voor alleen het medicijn al op tot 26.500 dollar per patiënt per jaar. Door al deze processen verwacht Alzheimer Nederland Lecanemab niet voor 2025 op de Nederlandse markt.