Meer dan de helft van de zorgprofessionals kreeg het afgelopen jaar maandelijks of vaker te maken met een vorm van agressie. Dat varieerde van schelden en schreeuwen tot aan spugen, doodsbedreigingen of fysiek geweld. Dit blijkt uit een peiling van NU’91 in samenwerking met WNL. Femke Merel van Kooten, voorzitter van NU’91, noemt de resultaten schokkend.
Binnen sommige zorgbranches zijn de cijfers zelfs nog hoger. In de ggz heeft 67% van de respondenten het afgelopen jaar te maken gehad met agressie, in de verpleeghuizen ging het om 70% en de gehandicaptenzorg scoort met 74% het hoogst. Volgens 74% van de respondenten is de agressie in 2023 toegenomen. Meer dan een vierde (26%) geeft aan dat er onvoldoende manieren zijn om alarm te slaan in dreigende situaties. Maar liefst 41% van de ondervraagden geeft aan hulpmiddelen, zoals een alarmknop, app of oproepsysteem, te willen om adequaat alarm te kunnen slaan.
Agressie hoort niet bij het werk
Van Kooten: “Werkgevers moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat verzorgenden en verpleegkundigen hun werk veilig en verantwoord kunnen doen. Dat moet de hoogste prioriteit hebben. Zodra een zorgprofessional in een acute, dreigende situatie terechtkomt, moet diegene direct alarm kunnen slaan. Dat dit in een kwart van de gevallen niet goed is geregeld, vinden wij als beroepsorganisatie ongekend. We zien dat 42% van de zorgprofessionals aangeeft dat agressie nu eenmaal bij hun werk hoort. Dat is niet zo en mag ook nooit zo zijn. Bij iedere zorgprofessional moet de eigen veiligheid voorop staan.”
Aangifte doen
In veruit de meeste gevallen waren de agressors de patiënten (88%), gevolgd door familieleden van de patiënt (45%). Enkele oorzaken waren volgens de zorgprofessionals onder andere het behandelplan (32%), lange wachttijden (17%), regels over roken (14%) en discriminatie (5%). Van de respondenten geeft 32% aan er geen vertrouwen in te hebben dat de aangifte op een goede manier wordt afgehandeld. Reden voor dit wantrouwen is in de meeste gevallen het feit dat de leidinggevende het niet serieus neemt, afwimpelt of liever geen aangifte doet.
Veilig werkklimaat
Van Kooten: “Een veilig werkklimaat betekent in dit geval ook dat leidinggevenden hun werknemers serieus nemen. Dat er aangifte wordt gedaan en maatregelen worden genomen tegen de plegers. Bovendien zien we in de peiling terug dat 21% van de verzorgenden en verpleegkundigen zelfs overweegt om het vak te verlaten vanwege de agressie. Dat kunnen en mogen we niet accepteren.” NU’91 maakt zich tijdens cao-onderhandelingen voortdurend hard voor een veiligere werkomgeving, mede door de invoer van een speciaal veiligheidsprotocol. Van Kooten: “Maar de tijd van alleen praten is nu toch echt voorbij. Het is nu tijd voor daden om ervoor te zorgen dat onze zorgprofessionals veilig kunnen werken.”