Nederlandse pensioenfondsen hebben hun beleggingen in fossiele producenten, zoals Shell en Exxon Mobil, flink verlaagd, met 67% sinds het klimaatakkoord van Parijs. Hun investeringen zijn dus sinds 2017 met twee derde teruggeschroefd. De 7 onderzochte pensioenfondsen belegden samen 15,5 miljard euro in 2017 in kolen-, olie- en gasproducenten. Vorig jaar was dit gedaald naar 5 miljard euro. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Eerlijke Geldwijzer, Groen Pensioen en Fossielvrij NL dat vanavond wordt gepubliceerd. Pensioenfonds PME kende de grootste daling met 92%,gevolgd door ABP met 81%. De pensioenfondsen Detailhandel, bpfBOUW en PMT blijven achter.
De 7 onderzochte pensioenfondsen zijn ABP, BpfBOUW, Pensioenfonds Detailhandel, Pensioenfonds Horeca & Catering (PH&C), Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT), Pensioenfonds van de Metalektro (PME), Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). Zij beherensamen 70%, circa 994 miljard, van het pensioenvermogen van Nederland.
“Het is goed dat het merendeel van de Nederlandse pensioenfondsen de klimaatcrisis echt serieus nemen en niet langer het pensioen van jou en mij in bedrijven steken die gas, steenkolen en olie uit de grond halen. Dit betekent dat er meer geld kan geïnvesteerd worden in hernieuwbare energiebronnen en dat is keihard nodig. We vieren dit mooie percentage van 67% vanavond in Amsterdam met alle dokters, ambtenaren en andere pensioendeelnemers, klimaatactivisten en pensioenfondsen die zich hier hard voor hebben gemaakt de afgelopen jaren,’’ zo zegt Barbara Oosters, woordvoeder van de Eerlijke Geldwijzer.
PME, het pensioenfonds van de Metalektro, kende de grootste daling van 1,5 miljard euro in 2017naar 0,1 miljard euro in 2023. Goed voor een daling van 92%. Daarna volgt ABP, met een daling van 81% van 8 miljard euro in 2017 naar 1,5 miljard euro in 2023. De pensioenfondsen Horeca en Catering en het pensioenfonds voor de Zorg (PFZW) volgen met een daling van 77% en 67%
naar een huidige investering van respectievelijk 0,05 miljard euro en 1,2 miljard euro. PFZWkondigde in februari aan bijna volledig uit fossiele producenten te stappen. De achterblijvers zijn PMT met een daling van 35% van 1,6 miljard euro in 2017 naar 1 miljard in 2023; bpfBOUW met een daling van 28% van 923 miljoen euro naar 672 miljoen en het pensioenfonds Detailhandel met een daling van 11% van 586 miljoen euro in 2020 naar 519 miljoen euro in 2023.
“De meeste pensioenfondsen lijken tot de conclusie gekomen dat het toenemend risico van klimaatverandering niet opweegt tegen de tijdelijke korte-termijn winsten in de fossiele industrie. Niemand wil uiteindelijk blijven zitten met bedrijven met een verdienmodel waar geen toekomst in zit.’’ Aldus Jeroen Wilting van de stichting Groen Pensioen. “Uit onderzoek blijkt dat risicospreiding en een evenwichtige beleggingsportefeuille ook heel goed te behalen zijn met fossiel-vrije investeringen. ABP en PME laten als voorlopers al zien hoe je dat doet. Ook de toezichthouder op de pensioenfondsen, de Nederlandse Bank, weersprak de recente kritiek uitde Tweede Kamer op duurzaam beleggen. De DNB wees al eerder op de risico’s van het te lang blijven zitten in fossiele investeringen.”
De daling van investeringen gaat minder snel als we kijken naar de hele fossiele keten, dat is inclusief exploratie, productie, vervoer en verbruik zoals in energiecentrales. Zo daalden de investeringen in kolen- en gasgestookte energiecentrales slechts van 15,5 miljard euro in 2017naar 10 miljard euro in 2023 (37%). De meeste pensioenfondsen zijn structureel minder gaan investeren in de productie van kolen, gas en olie maar steken hun geld nog relatief veel in bestaande en nieuw te bouwen kolen- en gascentrales waardoor de vraag naar fossiele brandstoffen niet snel genoeg daalt.
“Na verschillende aankondigingen van pensioenfondsen om uit fossiel te stappen, zoals PFZW in februari dit jaar, hebben wij nu een reality check gedaan,’’ aldus Hiske Arts van Fossielvrij NL: ‘’De meeste pensioenfondsen zijn inderdaad op de goede weg wat betreft kolen-, olie-en gasproducenten. Maar tegelijkertijd blijven pensioenfondsen investeren in bedrijven die nieuwe fossiele infrastructuur bouwen, zoals nieuwe gasgestookte energiecentrales of pijpleidingen. Uitbreiding van fossiele infrastructuur, midden in een klimaatcrisis kan echt niet meer. Hier moeten nu de volgende stappen op worden gezet.”