Grensdetentie Schiphol is geen probleem zegt de Raad van State

by redactie · 26 februari 2025

DEN HAAG – Het Justitieel Complex Schiphol (JCS) is aan te merken als een zogenoemde gespecialiseerde bewaringsaccommodatie in de zin van de Europese Opvangrichtlijn. Dat in het JCS ook strafrechtelijk gedetineerden zitten en dat de verschillende detenties gelijkenissen vertonen, betekent niet dat het JCS ongeschikt is om asielzoekers vast te houden. De grensdetentie van asielzoekers in het JCS is dan ook niet onrechtmatig. Dat oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in een uitspraak van vandaag (26 februari 2025).

Achtergrond

Op 29 januari 2025 oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak dat de grensdetentie in het JCS niet onrechtmatig is, ondanks dat in november en december 2024 asielzoekers meer werden beperkt in hun vrijheid dan normaal. Op 31 januari 2025 oordeelde de rechtbank in Amsterdam daarentegen dat de grensdetentie in het JCS wél onrechtmatig is. Dat deed de rechtbank nadat zij het JCS had bezocht. Volgens de rechtbank lijkt de grensdetentie te veel op een strafrechtelijke detentie en zijn de beperkingen waaraan asielzoekers in het JCS zijn onderworpen niet nodig voor het doel van de grensdetentie. De rechtbank oordeelde daarom dat het JCS geen zogenoemde gespecialiseerde bewaringsaccommodatie is in de zin van de Europese Opvangrichtlijn.

Feiten niet betwist

De rechtbank heeft het JCS in januari ter plekke onderzocht en heeft de omstandigheden in het JCS gedetailleerd beschreven in haar uitspraak. Deze omstandigheden hebben de partijen in hoger beroep niet betwist. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft daarom geen aanleiding gezien om ook zelf het JCS ter plekke te onderzoeken. Zij gaat uit van de omstandigheden zoals de rechtbank deze heeft beschreven in haar uitspraak van 31 januari 2025.

Oordeel Afdeling bestuursrechtspraak onveranderd

De Afdeling bestuursrechtspraak ziet in de uitspraak van de rechtbank geen reden om anders te oordelen dan in haar eerdere uitspraak van 29 januari 2025. Hoewel de inrichting van de afdelingen van het JCS voor grensdetentie niet verschilt van die voor strafrechtelijke detentie, blijven asielzoekers en strafrechtelijk gedetineerden in het JCS van elkaar gescheiden. Dat zowel asielzoekers als strafrechtelijk gedetineerden in hun vrijheid worden beperkt, betekent niet dat er geen verschillen zijn. Asielzoekers worden in het JCS namelijk korter ingesloten en kunnen meer gebruikmaken van de luchtplaats dan strafrechtelijk gedetineerden. De Afdeling bestuursrechtspraak is anders dan de rechtbank van oordeel dat deze beperkingen niet verder gaan dan nodig voor het doel van de grensdetentie of het waarborgen van de veiligheid van asielzoekers en personeel van het JCS.