AMERSFOORT – Veel appartementskopers hebben een rooskleuriger beeld van de Vereniging van Eigenaars (VvE) dan dat de praktijk uitwijst. Slechts 46 procent van de appartementseigenaren geeft aan dat hun verwachtingen van de VvE grotendeels zijn uitgekomen. Als de verwachtingen niet uitkomen, komt dat onder meer door teleurstellingen in de VvE, onderling conflict, moeizaam bestuur en slecht beheer. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis onder appartementseigenaren.
Er komt veel kijken bij de aankoop van een appartement, vooral omdat een eigenaar ook onderdeel wordt van de VvE. De VvE is onder meer verantwoordelijk voor het onderhoud en de verduurzaming van het gebouw, de financiën en voor de jaarlijkse algemene vergadering. Zeventig procent van de ondervraagden besteedt dit soort taken binnen de VvE uit aan een beheerders- of administratiekantoor. “Het bevestigt maar weer hoe belangrijk goed beheer is. Een goede beheerder neemt veel werk uit handen van het bestuur. Zij moeten samen een team vormen. Lukt dat niet, dan levert dat veel gedoe en onduidelijkheid op binnen de VvE,” zegt Cindy Kremer, directeur van Vereniging Eigen Huis.
VEH pleit voor een beheerderscertificaat
Bestuurders zijn over het algemeen appartementseigenaren die een bestuurstaak vrijwillig op zich nemen. Als de VvE kiest voor ondersteuning van een VvE beheerder moet dat een professionele partij zijn. “Alleen is een VvE-beheerder nu een onbeschermd beroep: iedereen mag zichzelf beheerder noemen. Slechts een kleine minderheid van beheerders is aangesloten bij een brancheorganisatie. Dat moet anders, daarom vinden wij dat de overheid een beheerderscertificaat verplicht moet stellen waar diverse criteria aan verbonden zijn zoals een klachtenregeling, permanente educatie en het hanteren van een modelovereenkomst,” aldus Kremer.
VvE-bestuurders zijn lastig te vinden
De meeste VvE’s hebben grote moeite om voldoende bestuurders te vinden. Ook uit dit onderzoek blijkt dat een meerderheid van de respondenten geen rol heeft in het bestuur en slechts elf procent hiervoor openstaat. Kremer: “Als de VvE en de beheerders hun zaken goed op orde hebben, zal ook het animo groter worden om als bewoner deel uit te willen maken van het bestuur.” Ook kunnen conflicten tussen bewoners – denk aan geluidsoverlast – een reden zijn waarom zij zich niet als bestuurder melden. Om vrijwillige bestuurders te ontlasten en het woonplezier voor appartementseigenaren te vergroten, wil de vereniging dat de overheid een laagdrempelige en goedkope manier van geschillenbeslechting faciliteert, waarbij snel knopen kunnen worden doorgehakt. “Denk dan aan een netwerk van rijdende rechters. Want de gebruikelijke gang naar de rechter is lang en duur. En het verslechtert de onderlinge verstandhouding tussen appartementseigenaren,” stelt Kremer.
Geen appartement meer willen kopen
Met de kennis van nu had bijna één op de tien ondervraagden geen appartement gekocht als zij vooraf wisten hoe een VvE in elkaar stak. Ook waren kopers het minst bekend met factoren als de omgang binnen de VvE en de relatie met de beheerder. Zeker 37 procent van de appartementseigenaren geeft aan zich bij een volgend appartement beter te willen verdiepen in de VvE, onder andere in de financiën en de ervaringen van andere bewoners. Kremer: “Het is goed om andere bewoners te ontmoeten voordat je tot kopen overgaat. Zoek uit hoe actief de VvE is: hoe staat het met de financiën? Zijn ze bezig met verduurzamen en hoe pakken ze dat aan?” Een kwart van de ondervraagden heeft daarin hulp gekregen van hun makelaar of hypotheekadviseur bij het doornemen van de VvE-stukken. “Maar dit kan wat ons betreft veel beter. Makelaars kunnen kopers veel meer wegwijs maken in de VvE en hen wijzen op hun rechten en plichten,” aldus Kremer.
Vereniging Eigen Huis liet door onderzoeksbureau Ruigrok onderzoeken in hoeverre appartementseigenaren kennis hebben van de VvE voordat zij hun (eerste) appartement aanschaften. Aan deze representatieve steekproef deden 547 appartementseigenaren mee die in de laatste tien jaar een appartement kochten. Het onderzoek maakt deel uit van een bredere campagne over VvE-beheer.